یاقوت کبود | شهریور | Sapphire

 نوع قیمتی کانی کوراندوم است. کوراندوم از کانی‌های سنگ‌های آذرین است و نوعی آلومین (اکسید آلومینیوم) محسوب می‌شود که ممکن است حاوی مقدار کمی ناخالصی از عناصری همچون تیتانیوم، مس، منگنز، کروم و آهن آغشته شود. وجود این ناخالصی‌ها باعث ایجاد رنگ‌های مختلف مانند آبی، زرد، بنفش، صورتی، نارنجی، و سرخ در کوراندوم می‌شود. کوراندوم‌های سرخ‌رنگ و صورتی با نام یاقوت سرخ شناخته می‌شوند و کوراندوم‌هایی که رنگی به‌جز سرخ و صورتی داشته باشند یاقوت کبود نامیده می‌شوند. یاقوت کبود بیشتر با رنگ آبی تیره دیده می‌شود. این سنگ در اسیدها نامحلول است و ذوب نمی‌شود.

نام یاقوت کبود

یاقوت کبود یا سافیر (Sapphire) برگرفته از زبان یونانی و به معنی آبی رنگ بوده و به‌طور کلی برای سنگهای آبی رنگ بکار می‌بردند. در دوران قرون وسطی نام «سافیر» به سنگ لاجورد اطلاق می‌شد. بعد از سال ۱۸۰۰ میلادی گوهرشناسان دریافتند که این گوهر از انواع کروندوم همانند یاقوت سرخ یا روبی است.

انواع رنگ یاقوت کبود

  1. یاقوت کبود آبی: در سریلانکا یاقوت‌های کبود آبی روشن‌تر و بیشتر بنفش آبی با ظاهری درخشنده وجود دارد و در سایر مناطق کامبوج(Pailin) و میانمار نیز سنگهای مشابهی وجود دارد.
  2. یاقوت کبود آبی بنفش: رنگ آبی مایل به بنفش در سافیرهای میانمار و سریلانکا دیده می‌شود.
  3. یاقوت کبود آبی شیری: این رنگ از سافیر فقط در کشمیر، هندوستان و تایلند یافت می‌شود. به دلیل ذرات ریز فراوان موجود در آنها و پراکندگی نور توسط آنها، از نظر ظاهری سافیرهایی با رنگ آبی – شیری مقداری «خواب آلود» هستند.
  4. یاقوت کبودآبی جوهری رنگ: یاقوت کبود تیره رنگ، آبی – سیاه معمولاً از استرالیا، تایلند، نیجریه، چین و ویتنام می‌آیند. ته رنگ عالی و سیری رنگ دارند ولی پرده رنگ آنها تیره است. باندهای واضح هگزاگونال اغلب مشخصه این گوهر است.
  5. یاقوت کبود آبی – سبز: این نوع رنگ برای یاقوت کبود با اندکی رنگ سبز می‌باشد. سافیرهای استرالیا، نیجریه و برخی مناطق تایلند ممکن است این مشخصه را نشان دهند.

ذخایر یاقوت کبود در جهان

معادن مهم سنگ یاقوت کبود عبارت اند استرالیا، برمه، سریلانکا، تانزانیا، هندوستان (کشمیر)، تایلند و در نهایت ماداگاسکار که یکی از غنی‌ترین آنها می‌باشد. البته معادن کم‌اهمیت تری نیز در کشورهای برزیل، کامبوج، کنیا، مالاوی، زیمبابوه، ایالات متحده و فنلاند یافت می‌شود.

کاربرد سنگ یاقوت کبود

یاقوت کبود بیشتر در جواهرات استفاده می‌شود اما با توجه به سختی بسیار بالا کاربردهای صنعتی هم دارد. یاقوت (چه یاقوت سرخ و چه یاقوت کبود و به‌طور کلی اکسید آلومینیوم) سخت‌ترین ماده پس از الماس محسوب می‌شوند و میزان سختی آن‌ها بر اساس مقیاس سختی موس ۹ است. از کاربردهای غیرتزئینی این سنگ می‌توان به دوربین‌های فروسرخ (دید در شب و دید حرارتی)، پنجره‌های بسیار مقاوم، در برخی موارد در استایلوس دستگاه‌های اندازه‌گیری دقیق (CMM) و برخی کاربردهای خاص در صنایع الکترونیک اشاره کرد.

مشهورترین و بزرگترین یاقوت‌های کبود جهان

  • در سال ۱۹۶۶ یک سنگ یاقوت ستاره ای ۶۳۰۰۰ قیراطی با وزن ۱۲٫۶ کیلوگرم در برمه میانمار یافت شد.
  • بزرگترین یاقوت کبود که تا به حال تراشیده شده مربوطه به یک یاقوت کبود Millenium Sapphire با وزن ۶۱۵۰۰ قیراطی است که در سال ۱۹۹۵ در ماداگاسکار یافت شده‌است.
  • «ستاره هند» با وزن ۵۳۶ قیراط بزرگترین یاقوت کبود با تراش ستاره ای در موزه تاریخ طبیعی نیویورک.
  • سافیر لوگان به وزن ۴۲۳ قیراط
  • یاقوت کبود ستاره آسیا Star Of Asia به وزن ۳۳۰ قیراط در موزه اسمیتسونین واشینگتن
  • 《یاقوت کبود پارس》به وزن ۲۴۳ قیراط که به صورت گلابی شکل برش خورده‌است.
  • «ستاره نیمه‌شب» به وزن ۱۱۶ قیراط که در آمریکا در موزه نگهداری می‌شوند.
  • دو نگین یاقوت کبود به نام‌های «ادوارد» و «استوارت» در تاج پادشاهی انگلستان وجود دارد که از یاقوت‌های معروف هستند.

لطفا نظرات خود را در باره این خبر با سایرین به اشتراک بگذارید